Publikacje » Working Paper

Wyślij | Drukuj

Spójność terytorialna jako proces integrowania polityki rozwoju wobec terytorium

Profesor Jacek Zaucha

---

Niniejszy raport prezentuje  wyniki badań nad integrowaniem różnych wymiarów rozwoju w polskich województwach ze szczególnym uwzględnieniem kwestii przestrzennych, czyli kapitału terytorialnego. Poszukiwana jest odpowiedź na pytanie: na ile i w jaki sposób
w polskich województwach udało się w ramach paradygmatu spójności terytorialnej łączyć rozwój przestrzenny i społeczno-gospodarczy. Raport jest efektem badania ankietowego przeprowadzonego ze służbami odpowiedzialnymi za szeroko rozumiany rozwój województw (z reguły były to departamenty Urzędów Marszałkowskich). Studium dowodzi, iż przedstawiciele władz regionalnych, wykazują relatywnie dobrą orientację w problematyce spójności terytorialnej, ale ich rozumienie pojęcia jest na ogół węższe niż w opracowaniach teoretycznych. Nierzadko jednak spójność terytorialna nie jest rozumiana jako cel, lecz jako proces dążenia do osiągnięcia spójności społeczno-ekonomicznej. Na poziomie definicji większość województw zgodnie podkreśla rolę endogenicznych czynników wzrostu określając terytorium w kategoriach pozytywnych. Przy prowadzeniu polityki intraregionalnej, dominuję podejście bardziej tradycyjne. Regiony sprowadzają często wewnętrzną politykę przestrzenną do wyznaczenia różnego rodzaju obszarów. Co więcej wyznaczenie przeważnie odbywa się w oparciu o kryteria negatywne (nawiązujące do dawniej wydzielanych obszarów problemowych). Bardzo charakterystyczny jest również brak podejścia integracyjnego. Terytorium nie jest traktowane jako podmiot polityki zintegrowanej, a zarazem szansa na przezwyciężenie podziałów sektorowych. Jest w tym kontekście raczej narzędziem. Jednocześnie widoczna jest jednak ewolucja podejścia, która, nawet jeżeli jest do pewnego stopnia wymuszona regulacjami Unii Europejskiej, daje podstawy do bardziej terytorialnej polityki na poziomie regionalnym.

Artykuł wykorzystuje wyniki projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki „Kategoria spójność terytorialna w polityce spójności. Implikacje dla wzrostu gospodarczego” (no. 2012/05/B/HS4/04212).

http://www.instytut-rozwoju.org/WP/IR_WP2014_03.pdf

Ostatnie publikacje tego autora:

• Najważniejsze aspekty spójności terytorialnej. Przegląd istniejących źródeł informacji o spójności terytorialnej
• The perception of spatial planning of Polish Marine Areas – a survey
• Territorial Cohesion